Geschiedenis/1981/Bata 1981
De voorbereidingen voor "Bata 81" begonnen op 10 januari met een brainstorm-avond bij Frans, waarbij André, Gerard, Hans en Ruud aanwezig waren. Ferdi zou ook meehelpen met de voorbereidingen, maar hij kon deze avond niet aanwezig zijn.
Het ging deze avond vooral over de verbindingen tussen het veld en de studio. Ruud en de anderen die in 1980 reportages uit het veld gamaakt hadden wilden heel graag dat Radio Drienerlo ook onderweg op autoradio's te horen zou zijn. Eigenlijk was dit een voorwaarde voor weer meedoen.
Hans en Rolf wilden liever niet meer gebruik maken van de ETGD als verbindingsschakel. Verder moesten de verbindingen beter en betrouwbaarder worden.
Nijmegen lag voor een betrouwbare 2-meter verbinding iets te ver weg van Drienerlo, en een voorstel om de stad te verleggen stuitte op praktische bezwaren. Ook een verzoek aan de Batavierencommissie om de route te veranderen en dichterbij te starten werd als onhaalbaar beschouwd.
Nijmegen zelf was overigens niet zo'n probleem: de start kon gemakkelijk via een aldaar aanwezige telefoon verslagen worden. Maar om op de eerste etappes langs de route reportages te maken was een gevoelige ontvanger met een hoge antenne nodig om het signaal van Gerard's zender op te pikken.
Hans was niet zo enthousiast over het gebruik van de ETGD als verbindingsschakel tussen het veld en de studio, zoals vorig jaar gebeurd was. Hij had het idee dat de ETGD, een club van eerzame zendamateurs, toch wel wat bezwaren had dat hun ruimte en apparatuur gebruikt werd voor (in hun ogen) illegale zaken. Hij had het niet prettig gevonden om in z'n eentje boven op E&F te zitten met het risico dat er een ETGD-er langs zou komen met lastige vragen.
Een alternatief was een ontvangststation bij Gerard inrichten. Gerard had tenslotte ook een hoge mast met een gevoelige 2-meter antenne op zijn dak, hoewel zijn flat lang niet zo hoog was als het E&F-gebouw. Maar misschien kon dit bezwaar overkomen worden door verbeteringen aan de zendkant. RuudvdT kon een busje regelen bij Vredestein, <(zie verderop)> en Gerard kon misschien aan een aanhanger komen met een hydraulische mast van dertig meter erop. En dat zou natuurlijk een veel sterker signaal geven dan de sprietantenne op Gerard's motor, zoals in 1980.
Al eerder was het idee ontstaan om de studio op te splitsen in twee delen: een muziek- en een info-studio, met elkaar verbonden via een telefoonlijn, net zoals tijdens de introduktie gebeurd was. De infostudio kon bij Gerard ingericht worden; daar waren voldoende telefoonlijnen in de buurt beschikbaar voor alle inkomende en uitgaande signalen. Wellicht kon de muziekstudio weer bij Herman en Marijke, dat moest nog even geinformeerd worden.
RuudvdT had een verzoek aan de verbindingsploeg, dat eigenlijk een voorwaarde was waarop hij een Jopie, Kees en consorten met de uitzending wilden meedoen: Radio Drienerlo moest onderweg, in het veld, hoorbaar zijn op de auturadio's van de ploegenbusjes. In 1980 hadden ze steeds mensen die geinterviewd werden moeten teleurstellen met de mededeling dat het geheel alleen op de campus te horen was. En daar hadden de deelnemers onderweg natuurlijk niets aan.
RD onderweg te horen? Hans zag dat helemaal niet zitten, vanwege de technische problemen, maar ook vanwege het risico dat er aan verbonden was. Zelfs al zou het lukken om bijvoorbeeld met een zware middengolfzender het RD-signaal tot in Nijmegen te krijgen, dan zou je de RCD toch wel snel opmerkzaam maken op het bestaan van Radio Drienerlo...
Toch werd er over doorgefilosofeerd. Misschien kon het signaal per telefoon naar Nijmegen gebracht worden en daar ter plekke op een zender gezet worden, zodat de start in ieder geval hoorbaar was. Ruud zag mogelijkheden voor een heteluchtballon met een relaiszender er aan. Die ballon kon dan in de loop van de race op verschillende plekken worden opgelaten langs de route. Ruud kon wel voor een ballon en voldoende (helium-)gas zorgen.
Een meer realistisch idee was om een FM-zender in een busje mee te nemen, die alleen de reportages uitzond en verder non-stop muziek van cassettes. Ruud kon drie busjes regelen, waarvan er een werd gebruikt voor de ploeg van de tennisvereniging Ludica, een voor wat vrienden en bekenden (met plaats voor een paar RD-reporters - net als vorig jaar), en nog een, bijvoorbeeld voor communicatie en de 2-meter zender.
[TODO: more]
Voor de uitzending van "RD onderweg" was uiteraard een 3-meter zender nodig. Jeroen stelde hiervoor zijn zender beschikbaar.
Op een avond fietste Jeroen van de campus richting stad, toen hij door een agent aangehouden werd omdat hij zonder licht reed. De agent was ook wel benieuwd wat er in de doos zat die hij op zijn bagagedrager gebonden had. Tja, daar zat dus een FM-zender in, die prompt door de agent² werd meegenomen. Als Jeroen hem terug wilde hebben moest hij maar eens langs het politiebureau komen...
De zender van Jeroen was dus niet meer beschikbaar voor in de Batabus. Het enige alternatief op dat moment was de zender die Rob een tijd geleden "in een weekendje in elkaar gebrand had", die uiteindelijk bedoeld was om de zender van Hans op te volgen als echte RD-zender, maar die nog steeds niet goed functioneerde. Hans en Rolf kregen het ding tenslotte redelijk aan de praat.
Om te vermijden dat de gehele uitzending lang iemand eenzaam bovenop het E&F-gebouw moest zitten om de communicatie via de ETGD-zender te verzorgen, zou er een zgn. VOX (Voice Operated Control Switch) komen, een apparaat dat een zender automatisch inschakelt zodra in een microfoon gepraat wordt. De microfoon zou bij de veldcommunicator in de infostudio staan, en het signaal zou per telefoon naar E&F gebracht worden. Op het moment dat de zender niet in bedrijf was, zou het ontvangersignaal via dezelfde telefoonlijn terugkomen.
Pieter zou de VOX bouwen, maar op het laatste moment bleek dat hij daar geen tijd (genoeg) voor had. En dus moest uiteindelijk toch iemand de nacht op E&F doorbrengen (Pieter dus, van zeven uur 's avonds tot de volgende morgen acht, daarna Rolf (?)).
Pieter zei: nou, helemaal geen probleem, dat bouw ik zo. Rolf had z'n twijfels, gezien eerdere projecten die meer tijd kostten dan voorzien. Hij kwam wel af, maar werkte niet goed (ging over z'n nek van HF op E&F, want het was een Elektuur-ontwerp)
Robert wilde graag een van de studio's bij hem thuis hebben. Hij had de Bata vorig jaar niet meegemaakt
Tussen de beide studio's werd, over het dak van het patiocomplex, een kabel van 90 meter stereosnoer gelegd. De ene ader was bestemd voor het signaal uit de infostudio dat voor de uitzending bestemd was, en de andere voor de interne communicatie tussen de studio's. Er was min of meer afgesproken dat Hans een intercomschakeling zou ontwerpen, die Ferdi zou bouwen
[TODO: + Frans, Robert, wie maakte sigarenkist?]
Op 16 april werd proefgedraaid met de muziekstudio, d.w.z. de donderdagavonduitzending kwam bij Robert vandaan. Het was eerst de bedoeling dat de volledige configuratie uitgetest zou worden, dus met beide studio's. Omdat de intercom nog niet klaar was ging dit niet door. Alleen de filmagenda kwam bij Ferdi vandaan, waarbij een gewone telefoonlijn als intercom diende.
In de vroege vrijdagavond was Ferdi nog steeds bezig met de intercomschakeling, maar zoals met meer zaken kwam deze net op tijd af.
Bestand:Ferdi bouwt een intercom in.jpg
In het begin deed de intercom het vrij goed, maar in de loop van de uitzending kwamen er klachten uit de muziekstudio dat het signaal te zacht was, en oop het laatst werd beweerd dat het ding het helemaal niet deed. Voor een deel kwamen die klachten door onbekendheid met de instelmogelijkheden, maar feit is dat na afloop bleek dat een schakelaar compleet was afgebroken. Samenvattend: de intercom was intensief gebruikt, en de technische levensduur was vrijwel precies zo lang als nodig was.
Een van de bezwaren die op de evaluatie naar voren kwamen, wat dat het zo lang duurde voor een reportage de uitzending in kon, doordat er zoveel schakels tussen zaten: reporter met MARCbak - Batabus - E&F - infostudio - muziekstudio. Met name de laatste schakel kostte vaak veel tijd. De presentator had bijvoorbeeld zijn koptelefoon afgezet en hoorde de oproepen via de intercom niet. Of hij begreep niet dat het een belangrijke reportage was en moest eerst overtuigd worden dat hij de plaat niet kon uitdraaien, maar onmiddellijk moest onderbreken. En dan waren er de jingles, die een reportage aankondigden...
Vrijdags waren er nog überhaupt geen jingles, want die hadden "geen hoge prioriteit" en dus was er geen tijd voor geweest. Maar vrijdagmiddag hadden Marijke en Bart toch maar een paar jingles gemaakt. Deze jingles duurden echter gemiddeld zo'n 20 seconden, dus in het gunstigste geval kon de reporter binnen 30 seconden in de uitzending. Eenmaal lukte dit, maar...
Op een gegeven moment stond Peter bij een fietser die op zijn loper stond te wachten. Hij riep snel de Batabus op; die had toevallig net contact met E&F. Frans in de infostudio luisterde mee, en waarschuwde de muziekstudio waar zat. Vrijwel meteen werd de jingle gestart, en in de recordtijd van 30 seconden na Peter's oproep dat hij een interview wilde doen, zat hij in de uitzending. Echter, op dat moment kwam de loper er aan en moest de fietser wegrijden.
Dit was natuurlijk een bijzonder geval, maar zoals Peter op de eval zei:
- Je moet ook in de gaten houden dat die halve minuut eigenlijk ook al te lang is. Het moet veel sneller kunnen want, moet je bedenken, als ik daar 's nachts sta bij een wisselpunt, er komt iemand aanrennen, zo iemand kun je interviewen. Zo'n figuur krijgt een deken om zich heen, die kun je niet stil laten staan met: "zeg, je moet even wachten want die mensen in Enschede hebben even tijd nodig, dus je moet hier maar even gaan staan blauwbekken, bevries rustig eventjes, ik ga die mensen even waarschuwen dat ik es met je wil babbelen".
- Het beste is als ik het signaal terug kan horen gewoon, in het veld.
____
² een buurman van HermanW
